ما شواهد کافی و با کیفیت خوبی را برای قضاوت در مورد اینکه تجویز ویتامین D یک درمان موثر یا بیخطر برای بزرگسالان مبتلا به COVID-19 هست یا خیر، پیدا نکردیم.انجام تحقیقات بیشتر در مورد این موضوع مورد نیاز است. تحقیقات آینده باید بر مطالعاتی با طراحی خوب و با روشهای انجام قوی متمرکز شود.
ویتامیـن Dنقـش مهمـی در قسـمت های مختلـف بــدن برعهــده دارد کــه یکــی از آن هــا تقویت سیستم ایمنی است. اگر میزان ویتامین Dدر بدن کم باشد، بدن در مقابل بیماری های عفونی از جمله ویروس کرونا دچار حساسیت بیشتری می شود. راههای تامین ویتامین D، شامل نور خورشید، منابع غذایی (ماهــی هــای چــرب، روغــن کبــد ماهــی و بــه مقــدار کمتــر تخــم مــرغ) و مکمل ویتامین D است.
چه ارتباطی میان ویتامین D و COVID-19 وجود دارد؟
برخی مطالعات نشان دادهاند که افراد مبتلا به COVID-19 شدید و بستری در بیمارستان دارای سطوح پائین سرمی ویتامین D (کمبود ویتامین D) هستند. با این حال، فاکتورهای خطر ابتلا به COVID-19 شدید همانند عوامل کمبود ویتامین D است، بنابراین تشخیص اینکه کمبود ویتامین D بهخودیخود یک عامل خطر برای ابتلا به COVID-19 شدید محسوب میشود یا خیر، دشوار است. عوامل خطر شامل وضعیت کلی بیماری-سلامت، رژیم غذایی نامناسب، و بیماریهای از قبل موجود، مانند دیابت، و بیماریهای کبدی و کلیوی هستند.
ویتامین D برای سلامت استخوانها، دندانها و عضلات مهم است. این ویتامین به تنظیم قند خون، قلب و عروق خونی، و ریهها و مجاری هوایی کمک میکند. همچنین در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارد. این نواحی تحت تأثیر COVID-19 هم هستند، بنابراین تجویز ویتامین D برای افراد مبتلا به COVID-19 ممکن است به آنها کمک کند تا سریعتر بهبود یابند یا شدت بیماری در آنها کمتر باشد.
تاثیرات تجویز ویتامین D را برای بزرگسالان مبتلا به COVID-19:
- مرگومیر به هر دلیلی؛
- بهبود یا بدتر شدن وضعیت بیمار؛
- عوارض جانبی؛ و
- کیفیت زندگی.
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که استفاده از ویتامین D را به عنوان درمانی برای بزرگسالان مبتلا به COVID-19 تایید شده در مقایسه با دارونما (placebo) (درمان ساختگی) یا درمان دیگر ارزیابی کردند. ویتامین D میتوانست در هر شکل و در هر دوزی تجویز شده باشد.
یک مطالعه در برزیل، و دو مورد دیگر در اسپانیا انجام شدند. دو مطالعه با شرکتکنندگان مبتلا به COVID-19 شدید و یک مطالعه با شرکتکنندگان مبتلا به COVID-19 خفیف یا بدون نشانه انجام شدند. همه شرکتکنندگان با تست آزمایشگاهی «PCR» برای COVID-19 مثبت بودند که در حال حاضر دقیقترین تست موجود است.
مطالعات دوزهای مختلف ویتامین D را برای شرکتکنندگان خود تجویز کردند. آنها زمانبندیهای مختلفی نسبت به هم داشتند، از یک دوز بزرگ در یک مطالعه تا چندین دوز کوچکتر طی 14 روز در مطالعه دیگر. فقط در دو مطالعه اظهار شد كه شركتكنندگان کمبود ویتامین D داشتند. مطالعه دیگر در مورد وضعیت ویتامین D شرکتکنندگان گزارشی را ارائه نکرد.
مرگومیر به هر علتی
ما نمیدانیم که مصرف ویتامین D به پیشگیری از مرگومیر ناشی از COVID-19 کمک میکند یا خیر. دو مطالعه (در شرکتکنندگان مبتلا به COVID-19 شدید) شواهدی را در مورد مرگومیر ناشی از هر علتی ارائه دادند. یک مطالعه هیچ موردی را از مرگومیر در 50 شرکتکنندهای که ویتامین D دریافت کردند، گزارش نکرد، اما دو بیمار در 26 شرکتکنندهای که تحت درمان معمول COVID-19 در بیمارستان بودند، فوت کردند. در مطالعه دیگر، نه مورد مرگومیر در 119 شرکتکننده گروه ویتامین D و شش مورد مرگومیر در 118 شرکتکننده گروه دارونما گزارش شد. این مطالعات بیش از حد متفاوت از هم بودند که به ما امکان نتیجهگیری را بدهند.
وضعیت بیمار
ویتامین D ممکن است نیاز به استفاده از دستگاه تنفس را برای کمک به تنفس بیماران کاهش دهد، اما شواهد قطعی نیست. یک مطالعه (در شرکتکنندگان مبتلا به COVID-19 شدید) گزارش داد از 119 شرکتکنندهای که ویتامین D دریافت کردند، نه بیمار باید روی دستگاه تنفس قرار میگرفتند و 17 بیمار از 118 شرکتکننده گروه دارونما به دستگاه تنفس نیاز پیدا کردند.
عوارض جانبی
ما نمیدانیم که ویتامین D باعث بروز عوارض ناخواستهای میشود یا خیر. فقط یک مطالعه (در شرکت کنندگان با COVID-19 شدید) دادههای مربوط به اثرات ناخواسته را به روشی گزارش داد که توانستیم از آنها استفاده کنیم. این تحقیق نشان داد یک بیمار از 119 شرکتکننده بلافاصله پس از دریافت ویتامین D استفراغ کرد.
کیفیت زندگی
هیچ یک از مطالعات کیفیت زندگی را گزارش نکردند.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
اعتماد ما به شواهد بسیار محدود است زیرا در این مطالعات دوزهای مختلف ویتامین D در زمانهای مختلف از یکدیگر داده شد، همه آنها وضعیت ویتامین D شرکتکنندگان را گزارش نکردند، و نتایج خود را با استفاده از روشهای همسو و سازگار اندازهگیری و ثبت نکردند.