قرص مونته لوکاست (Montelukast) که به آن مونته لوکاست سدیم یا قرص ملوکاست هم می‌گویند، دارویی است که باید با تجویز پزشک مصرف شود. این دارو مهار‌کننده لوکوترایین است. لوکوترایین‌ها مواد شیمیایی‌ای هستند که بدن انسان هنگام تنفس موارد آلرژی‌زا مانند گرده گل‌ها آزاد می‌کند. این مواد شیمیایی باعث ایجاد ورم در ریه‌ها می‌شوند و ماهیچه‌های اطراف مجرای تنفسی را تنگ می‌کنند. این موارد می‌تواند منجر به بروز علائم آسم شود.
آسم یک بیماری شایع تنفسی ناشی از التهاب راه‌های هوایی ریه ها می باشد.التهاب موجب تحریک ماهیچه های اطراف مجاری هوایی می گردد و انقباض این ماهیچه ها موجب تنگ شدن مجاری هوایی می شود و این پدیده موجب سخت‌تر شدن عبور هوا از مجاری و بروز علائمی همچون خس خس سینه، احساس فشار در قفسه ی سینه، تنگی نفس و...می گردد.
التهاب در مجاری هوایی همچنین موجب افزایش ترشح مخاط در این نواحی می گردد که می‌تواند سرفه های پی در پی به همراه داشته باشد.
علائم آسم در شرایطی می‌تواند تشدید گردد که به این موقعیت ها حمله آسمی می گویند و برخی افراد در موقعیت هایی همچون انجام فعالیت ورزشی و آلودگی هوا، این حملات را تجربه می کنند.
حمله ی آسم ناشی از تولید ناقل های شیمیایی به نام لوکوترین هاست که در بدن مسئول ایجاد التهاب می باشند. مونته لوکاست با مهار اثرات لوکوترین ها به کنترل علائم آسم کمک می نماید. این دارو به ویژه برای افرادی که علائم آسم آنها ناشی از انجام فعالیت‌های ورزشی یا حساسیت فصلی می باشد مناسب می باشد.
قرص مونته لوکاست فقط زمانی مفید خواهد بود که به‌صورت مرتب استفاده شود. این دارو در کوتاه‌مدت تأثیری نخواهد داشت و نمی‌توان از آن برای ازبین‌بردن علائم حملات ناگهانی آسم یا مشکلات و بیماری تنفسی استفاده کرد.
این دارو می‌تواند کاملا بلعیده شود یا اینکه به‌صورت جویدنی مصرف شود. همچنین به‌صورت پودر جوشان حلال در آب هم موجود است. اگر قرص جوشان را با آب‌میوه یا بستنی ترکیب می‌کنید، حتما حداکثر تا ۱۵ دقیقه بعد از بازکردن بسته، آن را میل کنید. نمی‌توانید قرص بازشده یا ترکیب‌شده را برای مصرف دیرتر نگه دارید. این دارو می‌تواند به‌شکل درمانی ترکیبی به همراه سایر داروها نیز استفاده شود.
پیش از شروع مصرف مونته لوکاست
-در صورت بارداری، اقدام به بارداری یا شیردهی پزشک را در جریان قرار دهید.
-لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید تا در صورت امکان وقوع تداخل دارویی معنادار، اقدامات لازم صورت گیرد.
-چنانچه سابقه ی حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه آن دارید حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
نحوه ی صحیح مصرف مونته لوکاست
-این دارو معمولاً به صورت یک قرص در روز تجویز می گردد و بهترین زمان مصرف آن عصرها می باشد.
قرص ۱۰ میلی گرم برای بزرگسالان،۴ میلی گرم برای کودکان ۶ ماه تا ۵ سال و ۵ میلی گرم برای کودکان ۶ الی ۱۴ سال تجویز می گردد.
-قرص ۱۰ میلی گرمی را می توانید با یک لیوان آب قبل یا پس از غذا میل نمایید.
-قرص های کوتاه لوکاست که برای اطفال تجویز می گردند، معمولاً جویدنی و طعم دار می باشند. بهتر است این قرص ها با معده ی خالی (یک ساعت قبل یا دو ساعت پس از غذا) مصرف گردند. از کودک بخواهید پیش از بلعیدن قرص را به خوبی بجود.
-در صورتی که برای کودک گرانول خوراکی مونته لوکاست (در شکل دارویی ساشه) تجویز شده است، کافی است محتویات ساشه را داخل دهان کودک بریزید و از وی بخواهید دارو را قورت دهد.
در صورت نیاز می توانید گرانولها را در مقداری کمی ماده غذایی نرم و سرد مانند ماست بستنی میوه یا سبزیجات له شده مخلوط نمایید و به کودک بدهید.
مصرف گرانول مونته لوکاست با غذا تداخلی ندارد. با این وجود از مخلوط کردن آن با نوشیدنی یا غذای گرم بپرهیزید.
-حتی در صورت کنترل علائم آسم و برطرف شدن علائم،مونته لوکاست را به صورت منظم و روزانه مصرف نمایید.
-در صورت فراموشی یک نوبت، نیاز به مصرف نوبت فراموش شده نمی باشد. نوبت های بعد را طبق روال سابق مصرف نمایید و از دو برابر نمودن مقدار مصرف در یک نوبت خودداری نمایید.
-مصرف مونته لوکاست موجب تسکین فوری علائم آسم در زمان حمله آسم یا تنگی نفس نمی گردد. به همین خاطر چنانچه دچار حمله ی آسمی می شوید، لازم است پزشک اسپری های دهانی مناسب شرایط حاد حمله برای شما تجویز نماید و در صورت لزوم مصرف نمایید و همچنین لازم است تعداد نوبت های مصرف این اسپری را حتماً یادداشت نمایید تا بتوانید به پزشک اطلاع دهید.
-در صورتی که علائم آسم تشدید شد، یا نیاز شما به مصرف اسپری در شرایط خاص بیشتر از سابق شد، حتماً پزشک درمانگر خود را در جریان قرار دهید.
-مصرف دخانیات حساسیت و آسیب زیادی برای سلولهای ریه به همراه دارد و می‌تواند بیماری‌های تنفسی را تشدید نموده و بروز اثرات مثبت دارو درمانی را نیز کاهش دهد.
-پیش از خرید هر گونه دارو یا فرآورده ی مکمل حتماً داروساز را در جریان سابقه ی ابتلا به آسم و داروهای مصرفی خود قرار دهید.
-مصرف برخی داروهای ضد درد و التهاب و آسپریت ممکن است موجب تشدید علائم آسم در برخی بیماران گردد.
-قرص جویدنی این دارو حاوی فنیل آلانین می باشد.لذا در صورتی که بیمار (خصوصاً کودک) مبتلا به فنیل کتونوریا می باشد، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
عوارض ناخواسته ی دارویی مونته لوکاست
-در صورت احساس درد در ناحیه ی شکم، احساس تهوع یا اسهال، چنانچه علائم پس از چند روز برطرف نشد و ادامه دار بود، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
-در صورت بروز سردرد، مایعات به مقدار کافی مصرف نمایید و با داروساز خود جهت معرفی داروی ضد درد مناسب شرایطتان مشورت نمایید.
در صورت ادامه دار شدن سردرد، به پزشک اطلاع دهید.
-در صورت بروز عفونت های گلو و قفسه سینه، تب و لک های قرمز پوستی به پزشک مراجعه نمایید.
-در صورت مشاهده ی علائم مشابه سرماخوردگی یا آنفولانزا همراه با گزگز و بی حسی دست و پاها، تنگی نفس و راش پوستی حتماً به پزشک مراجعه نمایید. زیرا این علائم می تواند ناشی از یک عارضه ی بسیار نادر اما مهم دارویی باشد.
-در کنترل و درمان بیماری آسم هریک از داروها جایگاه درمانی خود را دارند. لذا از جایگزین کردن داروها و هرگونه تغییر در نحوه ی مصرف بدون نظر پزشک اکیداً خودداری نمایید.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف مونته لوکاست
مونتلوکاست یک آنتاگونسیت انتخابی گیرنده لوکوترین با عملکرد و کاربردهای مشابه با زافیرلوکاست است اگر چه گزارش شده است که طول مدت فعالیت آن طولانی تر است و به صورت نمک های سدیم تجویز می شود ولی دوزها بر اساس پایه بیان می شوند به طوری که mg10/37 مونتلوکاست سدیم تقریباً معادل با 10 میلی گرم مونتلوکاست می باشد. در درمان آسم مزمن مونتلوکاست سدیم با دوزهای معادل 10 میلی گرم مونتلوکاست و یکبار در روز داده می شود و مصرف ان باید در بعدازظهرها صورت گیرد. در مورد بچه های 6 سال تمام تا 14 سال می توان دوز معادل با 5 میلی گرم مونتلوکاست تجویز کرد و در کودکان 6 ماهه تا 5 ساله دوز معادل با 4 میلی گرم. نکته این که نباید از آن در درمان حملات حاد آسم استفاده کرد. در برخورد با رینیت آلرژیک فصلی دوزهای مشابه با آسم در بالغین و کودکان 2سال به بالا تجویز می شود.
مکانیسم اثر مونته لوکاست
مونته لوکاست آنتاگونیست گیرنده های لوکوترین است. این دارو فعالیت لوکرترین D4 در ریه را مهار می کند که باعث کاهش التهاب ریه و شل شدن عضلات صاف می شود.
فارماکوکینتیک مونته لوکاست
اوج غلظت پالاسمایی مونتلوکاست 2 تا 4 ساعت بعد از تجویز خوراکی حاصل می شود. زیست دستیابی متوسط 64% می باشد. مونتلوکاست بیش از 99% به پروتین های پلاسما متصل می شود و به طور وسیع در کبد توسط سیتوکروم 450p- و ایزوآنزیم های 4A3CYP، 6A2CYP و 9C2CYP متابولیزه می شود و عمدتاً از طریق مدفوع و از راه صفرا دفع می گردد. در بیماران مبتلا به اختلالات ملایم تا متوسط کبدی متابولیسم کاهش می یابد و نیمه عمرحذف دارو طولانی تر می شود.
عوارض جانبی مونته لوکاست
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، سرگیجه، خستگی
پوستی: درماتیت آتوپیک، اگزما، درماتیت، عفونت پوستی، کهیر، راش پوستی
گوارشی: درد شکمی، اسهال، تهوع، عفونت دندان، سوء هاضمه، گاستروانتریت، دندان درد
ادراری تناسلی: چرک در ادرار
کبدی: افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
عفونی: آنفلونزا، عفونت واریسلا زوستر، عفونت ویروسی
عصبی، عضلانی و اسکلتی: سستی
چشمی: کونژکتیویت، نزدیک بینی
گوشی: درد گوش، عفونت گوش، عفونت گوش میانی
تنفسی: سرفه، برونشیت حاد، التهاب حنجره، فارنژیت، پنومونی، رینیت، آبریزش بینی، احتقان بینی، خون دماغ، درد سینوسی، سینوزیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی
متفرقه: تب، تروما
تداخلات دارویی مونته لوکاست
*مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP2C8
- سوبسترای CYP2C9
- سوبسترای CYP3A4
تداخلات رده X (پرهیز):
لوکساپین
کاهش اثرات مونته لوکاست توسط داروها:
لوماکافتور و ایواکافتور
افزایش اثرات داروها توسط مونته لوکاست:
لوکساپین
افزایش اثرات مونته لوکاست توسط داروها:
جم‌فیبروزیل
توصیه های دارویی مونته لوکاست
در زمان حمله های آسمی نباید از این دارو استفاده کرد چون این دارو اثرات پیشگیری کننده دارد و در زمان حمله آسم بی تاثیر است.
-در صورتی که علائم آسم شدید شد، لازم است به پزشک اطلاع دهید
-مصرف دخانیات همراه با مصرف این دارو ممنوع است
-قرص جویدنی این دارو حاوی فنیل آلانین می باشد.لذا در صورتی که بیمار (خصوصاً کودک) مبتلا به فنیل کتونوریا می باشد، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.